Ιμπραχήμ Αλ Κούνι: Το αίμα της πέτρας, Εκδόσεις Καστανιώτη

από τη Θέμιδα Παναγιωτοπούλου

Είναι απίστευτη αίσθηση να ανακαλύπτεις διαμάντια σαν κι αυτό, πάνω στους πάγκους των βιβλιοπωλείων. Κυρίως βρίσκω δελεαστικό να διαβάζω φωνές από όλο τον κόσμο. Ο Ιμπραχήμ Αλ Κούνι γεννήθηκε το 1948 στη Λιβύη και πέρασε την παιδική του ηλικία στην έρημο, μεγαλωμένος από τις παραδόσεις των Τουαρέγκ ασπαζόμενος την ιδεολογία της αυτοεξορίας και της απομόνωσης. Είναι συγκλονιστικός ο αριθμός των βιβλίων που έχει γράψει...πάνω από ογδόντα ενώ τα περισσότερα έχουν ήδη μεταφραστεί σε σαράντα γλώσσες. ¨Όλα του τα έργα είναι εμπνευσμένα από τον πολιτισμό της ερήμου.

Στο 'Αίμα της Πέτρας', ο συγγραφέας με συγκινητικό στοχασμό αποτυπώνει τον αγώνα ενός βοσκού, του Ασούφ, να υπερασπιστεί τη ζωή του αγρινού, ενός αγριοκάτσικου του οποίου το κρέας διαθέτει μαγικές δυνάμεις κατά τις τοπικές παραδόσεις. Ταξιδιώτες, κυνηγοί και δυτικοί επιβουλεύονται το κρέας του και απαιτούν από τον Ασούφ να τους δείξει το μέρος όπου συνήθως κρύβεται το άπιαστο ζώο με τα εντυπωσιακά στριφογυριστά κέρατα. 

Ο μυστικισμός των σούφι, η παράδοση της ερήμου και η αίσθηση μιας ατέρμονης παραβολής διατρέχουν τις σελίδες του βιβλίου του Αλ Κούνι, ενώ οι ασυμφιλίωτες πολιτισμικές διαφορές παρουσιάζονται με τρόπο έντονα δραματικό, καθιστώντας τον συγραφέα μοναδικό στο είδος του.

Διαβάζοντας το βιβλίο με τα μάτια ενός δυτικού (όπως είναι και ο τίτλος ενός κορυφαίου έργου του Τζόζεφ Κόνραντ), θα μπορούσε να υποθέσει ο δυνητικός 'δυτικός' αναγνώστης ότι το στοιχείο της ενοχής και του φόβου τιμωρίας από τον 'θεό' κυριαρχεί στη σκέψη του Ασούφ και της οικογένειάς του. Τα πράγματα δεν είναι έτσι όμως. ¨Γιατί όλες οι παραδόσεις και ο μυστικισμός της ερήμου δεν έχουν καμία απολύτως συνάφεια με το σύστημα ''ενοχής-λύτρωσης'' που είναι διάχυτο σε όλη τη δυτική κουλτούρα σκέψης. Ο πολιτισμός της ερήμου είναι απαλλαγμένος από το δίπολο αυτό και αυτό ακριβώς κάνει πιο σιβυλλικά τα αινίγματα των Τουαρέγκ με τα οποία μεγάλωσε ο Ασούφ. Για αυτό τα διδάγματα του πατέρα του έχουν έντονο χαρακτήρα παραβολής μακριά όμως από κάθε είδους διδακτισμό. Εδώ, αν υποτεθεί ότι υπάρχει κάποιου είδους δίδαγμα, αυτό δεν είναι άλλο από το ίδιο το μυστήριο της ζωής, όχι μόνο της ανθρώπινης αλλά κάθε είδους ζωής!

...Ο Κάιν ανέβηκε στον βράχο από τη λεία, επίπεδη πλευρά. Γέλασε άγρια προς τη μεριά του ήλιου κι ύστερα έσκυψε πάνω από το κεφάλι του βοσκού του κρεμασμένου στο κενό. Τον έπιασε απ'τη γενειάδα και τράβηξε στο λαιμό του μαχαιριά με κίνηση ειδικού, μια κίνηση που έδειξε πως είχε σφάξει πάλι, και μάλιστα όλα τα κοπάδια με τις γαζέλες στη Χαμάντα αλ χαμρά. Ο Ασούφ δεν ούρλιαξε, δεν αντιστάθηκε καθόλου. Ο Μασούντ έβαλε τις φωνές, και οι κραυγές του αντήχησαν στις διπλανές βουνοκορφές. 

Με θρήνους αποκρίθηκαν τα θηλυκά τζίνι στις σπηλιές, το βουνό χωρίστηκε στα δύο. Μαύρισε η όψη του ήλιου και οι όχθες του ουάντι βυθίστηκαν στους παντοτινούς της ερήμου λαβυρίνθους.

Ο φονιάς πέταξε το κεφάλι στην επίπεδη επιφάνεια μιας πέτρας μπροστά στον βράχο. Τα χείλη του Ασούφ κουνήθηκαν, το κομμένο κεφάλι, το χωρισμένο από τον λαιμό, ψέλλισε το μαγικό του ξόρκι: 

Χώμα θα κατακλύσει τον γιο του Αδάμ.

Αιμάτινες κλωστές άρχισαν να στάζουν πάνω στην πέτρα τη μισοθαμμένη στην άμμο. Στην επιφάνειά της ήταν γραμμένη στην παλιά αινιγματική γραφή τιφινάγ των Τουαρέγκ, που έμοιαζε με τα σύμβολα των μάγων του Κανού, η εξής φράση:

Εγώ ο Μεγάλος Ιερέας του Ματχαντούς, προφητεύω για τις επόμενες γενιές ότι η σωτηρία θα έρθει όταν το ιερό αγρινό θα ματώσει και το αίμα θα τρέξει από την πέτρα. Τότε θα γεννηθεί το θαύμα που θα ξεπλύνει την κατάρα. Η γη θα καθαρθεί και ο κατακλυσμός θα πνίξει την έρημο. ...